Yangına Dair Herşey

BİNALARDA ISI iZALASYONU KÖKENLİ YANGINLAR VE ALINMASI GEREKEN YANGIN EMNİYETİ ÖNLEMLERİ.
Günümüzde yangınlar ile mücadelede binaların tasarımı sırasında alınarak uygulanan önlemlerin payı yadsınamaz derecede büyüktür.Yapılarda yangın yayılımını engellemek, yangınların yayılım hızını azaltmak için, kullanılacak yapı malzemelerinin standartlara uygunluğu, standart malzeme kullanımının zorunluluğu can, mal, ve yangın güvenliği açısından temel basamak olarak kabul edilmektedir. Yurdumuzda maalesef kök neden araştırması yeterince yapılmadığından yapı malzemelerinden kaynaklı yeterli istatistikler yoktur. İstanbul Büyükşehir Belediye İtfaiyesinin 2011 yılının ilk çeyreğinde açıkladığı yangın sayısı 6466 olarak belirtilmiştir. Bu yangınların 2839 u yani % 44 ünü bina yangınları oluşturmaktadır. Ülkemizde ortalama her yıl seksen bin yangın olayı meydana gelmekte ve bu yangınların otuzaltı binden fazlasını bina yangınları oluşturmaktadır. İzalasyon kaynaklı yangınlar ise bina yangınlarında başlangıç yangınları olarak büyük önem taşımaktadır.

Mantolama ve izalasyonda yanmaz malzeme kullanmayı öğrenmeliyiz.

Hatalı seçimden ve yetersiz önlem almaktan kaynaklı bu tür yapı izalatörlerinden kaynaklanan yangınlar ; Tarihi mirasımızı, milli servetimizi ve insanlarımızı kaybetmemize neden olmaktadır. Uluslararası arenada ise Yurdumuz açısından çok büyük prestij kaybedilmektedir. Kolay yanıcı kolay alev alan yapı izalasyon malzemelerinin son günlerde ülkemizde çok fazla kullanılmakta olması ise yeni yangınlara davetiye çıkarılmakta ve yangınların hasar derecelerini arttırmaktadır.
Binalarda ısı yalıtımı14/6/2000 Bayındırlık ve İskan Bakanlığının Binalarda Isı Yalıtımı Yönetmeliği ve Mayıs 2008 TSE de kabul edlen TS 825 “Binalarda Isı Yalıtım Kuralları” standardı ile ivme kazanmıştır. TS 825 “Binalarda Isı Yalıtım Kuralları” standardı şöyle der. Bu standard aşağıda belirtilen binalarda uygulanır:
- Konutlar,
- Yönetim binaları,
- İş ve hizmet binaları,
- Otel, motel ve lokantalar,
- Öğretim binaları,
- Tiyatro ve konser salonları,
- Kışlalar,
- Ceza ve tutuk evleri,
- Müze ve galeriler,
- Hava limanları,
- Hastaneler,
- Yüzme havuzları,
- İmalât ve atölye mahalleri,
- Genel kullanım amaçları dolayısıyla iç sıcaklıkları asgari 15°C olacak şekilde ısıtılan iş yerleri ile endüstri ve sanayi binaları,
- Yukarıda belirtilen amaçların birkaçına yönelik olarak veya bunlara benzer amaçlar için kullanılan binalar.
Ülkemizde son zamanlarda Isı – ses – su - duman yalıtımı maalesef bilimsel yöntemler kullanılarak uygulanmamaktadır. Yalıtım malzemesinin ucuz ve kolay işlenir olması tercih edilmekte; aşırı yanıcı maddeler bu nedenle yalıtım işlerinde kullanılmaktadır. Uygulamalarda, mantolama işlerinde hammaddesi petrol türevleri olan kolay yanıcı olan polistran, poliüretan, polietilen, strafor, kauçuk ve petrol türevleri olan membranlar, şıngıllar yangınların kolayca çıkmasını ve hızla büyümesini sağlamaktadırlar. Bu ürünlerin yangın güvenliği açısından kullanımlarına sınırlama ve yasak getirilmesi çok önemli bir konu ve sorumluluk olarak karşımızda durmaktadır. Bununla beraber binalarda yapılacak bakım onarım ve tadilat sırasında bina yöneticileri ile yönetmelikçe görevlendirilen bina yangın sorumlularının sıcak işlemler için kontrol mekanizmasını çalıştırmaları da en önemli yangın önlemlerinin başında yer almaktadır. Sıcak işlem prosedürünün yönetilmesi sayesinde de yangın zararlarının azaltılmasında ve önlenmesinde çok önemli başarılar kazanacağımız aşikardır.
Binaların yangından korunması hakkındaki yönetmelik, Binalarda Kullanılacak Yapı Malzemelerini şöyle açıklar.
MADDE 29- (1) Yapı malzemeleri; bina ve diğer inşaat işleri de dâhil olmak üzere, bütün yapı işlerinde kalıcı olarak kullanılmak amacı ile üretilen bütün malzemeleri ifade eder.
(2) Yangına karşı güvenlik bakımından, kolay alevlenen yapı malzemelerinin inşaatta kullanılmasına müsaade edilmez. Kolay alevlenen yapı malzemeleri, ancak, bir kompozit içinde normal alevlenen malzemeye dönüştürülerek kullanılabilir.
(3) Duvarlarda iç kaplamalar ile ısı ve ses yalıtımları; en az normal alevlenici, yüksek binalarda ve kapasitesi 100 kişiden fazla olan sinema, tiyatro, konferans ve düğün salonu gibi yerlerde ise en az zor alevlenici malzemeden yapılır. Dış kaplamalar, 2 kata kadar olan binalarda en az normal alevlenici, yüksek bina sınıfına girmeyen binalarda zor alevlenici ve yüksek binalarda ise zor yanıcı malzemeden yapılır.
(4) Yüksek binalarda ıslak hacimlerden geçen branşman boruları hariç olmak üzere, 70 mm’den daha büyük çaplı tesisat borularının en az zor alevlenici malzemeden olması gerekir.

Şekil 1. Isı Yalıtım Malzemeleri ve Kullanıldığı Yerler

Foto 1. Lüks rezidansta dış izolasyon tamiratı sırasında çıkan yangın büyük hasara neden oldu.

Foto 2 . Tıp Fakültesi Hastanesi'nde çıkan yangının, çatıdaki izolasyon çalışması sırasında çıktığı öğrenildi

Foto 3. SABOTAJ MI ?
İTÜ Makine Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Abdurrahman Kılıç, tarihi bina yangınlarının genellikle restorasyon sırasında çıktığına dikkat çekerek, şunları söyledi: “Bu binalarda restorasyon öncesinde önlem almak gerekir. Bu önlemi almamak en büyük sabotajdır. Ahşap çatılarda alevli aletler kullanılmamalı. Her işçinin yanında söndürme cihazı bulunmalı.”

Foto.4 çatıda ısı ve su yalıtımında sıngıl yapıştırmayı pürmüzle yapan bir çalışan. Pürmüzü birkaç saniye fazla tuttuğunda ise yaptığı tüm çatı yanıyor.

Foto.5 Çatı içi sprey poliüretan ile doldurulmuş durumda, yanmak için bacadan bir kıvılcım bekliyor.
Yurdumuzda aslında standardı da yönetmeliğide olan bir çok işte olduğu gibi ekonomik kaygılar ile ucuza mal edilmek istenen hemen her işte olduğu gibi ısı izalasyonu – mantolama işinde de en ucuz malzeme maalesef en yanıcı olanlı ve zarar verenidir. İşin ihalesinde en düşük fiyat verenin kazandığı, uygulama standart malzemelerinin belirlenmediği bu ortamda felaketler kaçınılmaz olacaktır. Bunun yanısıra denetim eksikliklerinin olması ise felaketlerin oluşumuna davetiye çıkarmaktadır. Yeni yapılarda yapı denetimi şirketlerinin kontrolü sayesinde ısı izalasyon maddeleri zor alev alır ve normal alev alır yanıcılık sınıfından izalatörlerden seçilmektedir. Şu an yurdumuzda ekonomik kazanç sağlayabilmek ve 14/6/2000 Bayındırlık ve İskan Bakanlığının Binalarda Isı Yalıtımı Yönetmeliğine uyum sağlamak için yapılan tüm izalasyon işlerinde kolay alev alan izalasyon maddeleri kullanılmaktadır.

Yanıcı olan izalasyon maalesef ayrıca pürmüz ile aplike edilmektedir.Bu işlem sırasında da bir çok yanın meydana gelmektedir.
Bu maddeler aynı zamanda hastahane, okul, ibadethane, müze, devlet dairesi gibi kamuya ait binalarda da bilgisizlik ve danişmanlık hizmeti alınmaması nedeniğlede kullanılmaktadır. Yüksek nufus barınımına izin veren ve toplu yaşamın olduğu topluma açık yerlerde izalatörlerin yanmaları facia denebilecek düzeylere ulaşabilir. En kısa zamanda bina yöneticilerimizin kamuda olsun özel sektörde olsun bu konularda uyarılmaları ve konu hakkında bilgi sahibi olmalarında çok büyük yararlar vardır.
Çok basit iki yöntem bilindiği takdirde yangınlar önlenebilir. Bunlardan birincisi mümkün olduğu kadar kolay yanıcılığa sahip izalasyon maddelerinin kullanılmamasının sağlanması, ikincisi ise binalarda yapılacak onarım ve tadilatlarda ısıl işlem presüdürlerinin uygulanmasıdır. Strafor, membran yerine cam ve taş yünü,
Yanıcı sıngıllar yerini taşyünlü sandöviç paneller kullanmayı öğrenmeliyiz.

Eğer bu iki önlem tam olarak alınır ise bundan sonra kolay kolay çatı tamiri yapılır iken bir hastahanenin yada bir tarihi garın yandığı haberlerini almayız. Yangın yalıtımının tarifinde : Yangınların zararlı etkilerinin sınırlandırılmasına yönelik, can ve mal güvenligini saglayıcı yapısal önlemlere “yangın yalıtımıdır” deriz. İş yalıtıma geldiğindeyse Isı, ses, su yaltımının yangın yalıtımına zarar vermesini engellememiz ve yangın yalıtımın tam tersi bir mana taşımasına izin vermememiz gerekmektedir. Bina sorumluları ve bina yangın sorumluları kendileri ile ilgili bir ısıl işlem formu geliştirerek kullanabilirler.


Form:1 . Sıcak İşlem çalışma onay ve kontrol formu ;ön ve arka yüz

Görüldüğü gibi ısıl şlem formu üzerinde alınması gereken önlemlerden sonra, izin verilerek ısıl işleme başlanmakta ve ısıl işlem sonunda tekrar yangın emniyet kontrolları yapılmaktadır. Burada en önemli noktalardan biriside itfaiyenin tadilat ve onarımdan haberi olması ve kontrollarda bulunmasıdır. Bir yangın vuluunda çık hızlı hareket edilerek yangının tam noktası tespit edilebileceğinden söndürme işleri çok efektif olacaktır.
Yangınsız günler temennisiyle..

AHMET SERTKAN
YANGIN UZMANI



Devamını okuyun...>>