Yüksek Yapılarda Yangın Güvenliği


Son zamanlarda gökdelen olarak tabir edilen yüksek binalarda yaşananlar; hayati önemi bulunan yangın emniyeti için önem kazanmaya başladı. Newyork’ taki ikiz binaların 11 Eylül olayları ile yerle bir olması bu önemi daha da arttırdı. Oysa yüksek bina yangınları emniyetsiz kalınan her durumda ve her zaman olabilecek, sonuçları itibari ile de trajik sonuçlar doğuracak yangınlardandır.



GÖKDELEN YANGINLARI ÖYLE YADA BÖYLE HEP VAR OLACAK.



Çok gelişmiş ülkelerde ABD, Çin, Japonya, Kanada gibi ülkelerde bile ölümlerin fazlalığı dikkat çekmektedir. Hele hele parayı bastırıp binayı diktiren, teknolojiyi, bilgiyi, yapım tekniklerini hatta hammaddeyi ithal eden bazı ülkelerde, teknolojik binaları sadece kullanmayı becerebilmekteler. Bu tip ülkelerde altyapısızlık, boş vermişlik, yönetimsel eksiklikler, bilgiye başvurmama, eğitim almama, tatbikat yapmama gibi faktörlerin bileşkesiyle neler olabileceği, insanların başlarına nelerin gelebileceğini düşünmek dahi istemiyorum.



ÜÇ KUŞAK YERLEŞİMCİ BİR ARADA



MODERN KENTLER MODERN NİZAM İSTER.


Bu binalarda yaşayacak her birey, çalışanlar, hizmetliler, misafirler, ziyaretçiler dahi yangın ve yangın sonuçları hakkında bilgili ve eğitimli olmalıdırlar. Bu yapılarda sizin çok şey bilmeniz hiç önemli olmuyor. Bazen komşunuzun veya bir çalışanın hatasını, tüm gökdelen yaşayanları birlikte ödüyorlar.
Örneğin ehliyetsiz bir elektrikçinin, elektrik devresine (hattı) yeni hat çekmesi, yanlış çalıştırılacak bir elektrikli cihaz nedeniyle çıkan bir yangın 20-30 katın yanmasını sağlayabilmektedir. Bunlar yaşanmış ve ders alınması gereken durumlardır.
Bakınız yüksek bina yangınları serisi www.ahmetsertkan.com.
Ne denli yüksek binamız var ise o denli sorunumuz var aslında.



ŞİMDİLİK DÜNYANIN İLK ON YÜKSEK BİNASI

1. Burj Dubai, Dubai-BAE, 2008'de bitecek. 609 m.den yüksek, nihai yüksekliği bilinmiyor.
2. Özgürlük Kulesi, New York-ABD, 2009'da bitecek. 541 m. Binanın ihtiyacı olan enerjinin %20'sinin rüzgâr türbinleriyle karşılanması planlanıyor.
3. Taipei 101, Taipei-Tayvan, 2004. 509 m. Bugün dünyanın en yüksek binası.
3. Şanghay Dünya Finans Merkezi, Şanghay-Çin, 2007 (Yapımı sürüyor). 941 m. Dünyadaki en yüksek gözlem noktasına sahip olacak
4. Petronas Kuleleri, Kuala Lumpur-Malezya, 1998. 452 m. Her ikisi de 88 katlı.
5. Sears Kulesi, Chicago-ABD, 1974. 442 m. (Antenler hariç.) ABD'nin en yüksek binası.
7. Jin Mao Kulesi, Şanghay-Çin, 1999. 421 m.
8. Dünya Ticaret Merkezi, New York-ABD, 1972-1973. 417 m. ve 415 m. 11 Eylül 2001'de yıkıldı.
9. İki Uluslararası Finans Merkezi, Hong Kong, 2003. 415 m.
10. Empire State Binası, New York-ABD, 1931. 381 m. Şu anda dünyanın dokuzuncu en yüksek binası. 41 yıl önce en yükseğiydi.
(Kaynak: Council on Tall Buildings and Urban Habitat; greatbuildings.com; PBS.org; Skidmore, Owings & Merrill LLP.)




Oysa son zamanlarda ne çok binamız var ise o kadar zengin, o kadar refah, o kadar teknolojimiz var saymaya başladık kendimizi. Şöyle bir baktığımızda bu binaların henüz ulaşım için yeterli sayılabilecek yollarının olmadığını görüyoruz. Ya çıkacak yangınlara müdahale edebilecek, teknolojik alt yapıya, cihaza, araca, personele sahip itfaiyelerimiz var mı? Nerede, ne zaman eğitim aldılar? Kaç kişiler? Yeterliler mi? Büyük bir depreme hazırlanan İstanbul bile yeterli itfaiyeci sayısına ve nitelikli elemanlara sahip mi? Ne zaman tam kadro olacaklar? Ne zaman itfaiyecilik yasası çıkacak? İtfaiyecilik Taşeron firmaların elinde mi olacak? Binaları dikenler mi bunları düşünecekler? Bu binalarda yaşayanlarımı düşünecekler? Yoksa her tuttuğunu sigorta eden sigorta şirketlerimi sorumlu olmalı? Yapılan yanlışlardan ne zaman dönülecek? Kasten yanlış yapılanların hesabını kim ödeyecek? Bile bile yetersiz bırakılan itfaiyeciler mi sorumlu olacak?



BÖYLE GÖKDELENLERİMİZ OLMASIN

İnanın sorular çok ama cevaplar da o kadar basit. Çözüm çok kolay. Fakat sonuç maalesef şarklılık. Her birey üzerine düşeni yapmalı, hem sorusunu sormalı hem cevabını bilmeli.
Burada yüksek binaların yapılmasına karşı olmak gibi bir durum söz konusu dahi edilemez. Yapılan işin doğru ve düşünülerek yapılması gereği ve altından kalkılamayacak hatalardan kaçınmak gerektiğini belirtiyorum.
Yüce Atatürk’ümüzün dediği gibi " Felaket başa gelmeden evvel önleyici ve koruyucu tedbirleri düşünmek lazımdır, geldikten sonra dövünmenin yararı yoktur. "
Şimdi biz bu binalarda yaşayacakların neler yapmaları gerektiğine bir bakalım. Umarın bu tavsiyelere uyarlar. En azından bir kez okurlar.



YÜKSEK BİNALARDA YANGIN ÖNCESİ, YANGIN ANI VE SONRASINDA BİLİNMESİ VE YAPILMASI GEREKENLER.

Öncelikle yüksek bina yangınlarına hazır olunmalıdır.

A .) YANGINDAN ÖNCE

1. Yüksek binalarda da yanıcı maddeler ve tutuşturucular mevcuttur; Yangın her an meydana gelebilir. Yangın çıktığında kimseleri suçlamadan önce neler yapılması gerektiğini biliyor musun?
2. Binanın Kaçış kapıları, yangın çıkışları asla kilitli olmamalıdır.
3. Bu yerler asla eşyalar ile fazla cihaz, malzeme ile geçişi engelleyecek şekilde kapatılmamalı açık ve temiz tutulmalıdır.
4. Kaçış kapıları kapalı olmalı fakat kolay açılabilir olmadır.(Örneğin; panik barlı) Çünkü, duman sürekli ardına kadar açık bırakılan kapılardan kaçış merdivenlerine, koridorlara dolarak ölümlere neden olacaktır.
5. Kaçış kapılarının otomatik tip kapanan olmaları da, yangının yayılımını ve duman zehirlenmelerini önleyecektir.
6. Yüksek binalarda yaşayan aklı eren her birey kaçış ve boşaltma planını bilmek zorundadır.
7. Yangın anında yüksek ısı ve dumanın üst katlara çıkacağından emin olun. Siz kaçış-boşaltma anında asla üst katlara çıkmayın, çıkmak isteyenleri uyarın.
8. Yüksek binalarda yaşayan her birey yangın alarmının sesini bilmeli tanımalı. Bu sesi duyduğunda ne yapacağını öğrenmelidir.(Görme ve duyma özürlüler için özel aksiyon planları yapılmalıdır)
9. Elektriklerin kesileceğini, acil aydınlatmanın o an çalışamayabileceğini unutmadan kaçış yolunuzu bilmeli, gerekli tedbirleri (El feneri vb.) almalısınız.
10. Hareket kabiliyeti kısıtlı, zihinsel engelli, yatalak hasta ve küçük çocuklarınız için özel aksiyon planları yapmalısınız. (Bu planları yapar iken özel güvenliğin, komşunuzun size o an yardımcı olamayabileceğini unutmayın. Ne denli alternatifiniz olursa o denli güvenlikte olursunuz.)
11. Kalabalık, sıkışık olabilecek kaçış yollarını tercih etmeyin. Ya da kaçış yollarında gereksiz sıkışıklık yaratacak işler yapmayın. Eşya vb. kurtarmak gibi.
12. Acil arayacağın yerlerin telefon numaralarını bilmelisin. Günü yada geceyi geçirebileceğin bir yerin olmalı. Belki çıkmış olduğun daireye geri dönemeyebilirsin.
13. Yangın söndürücülerin yerini, nasıl kullanıldığını, emniyet tedbirlerini bilmelisin.
14. Yangın söndürme sistemlerini otomatik yada manüel söndürme sistemlerini (sprinkler = yağmurlama) vb. bilmen çok faydalı olabilir.
15. Yangın söndürücülerin ve sistemlerinin her daim hazır olup olmadıklarını, bakımlarını, dolumlarını yönetim görevlilerine yangın çıkmadan önce de her zaman sor.
16. Yangın için neler yapıldığından haberdar ol. Yılda en az bir kez yangın tatbikatına katıl.
17. Kaçış sırasında asansörleri kesinlikle kullanmayın! (elektrikler kesilip mahsur kalabilirsiniz, asansör boşlukları baca görevi görüp duman ve yüksek ısıya maruz kalabilirsiniz)
18. İtfaiye asansörlerini ASLA kullanmayınız.




İTFAİYE ASANSÖRLERİNİ ASLA KULLANMA.


B.) YANGIN ANINDA

Yangın çıktığında sakin ol.

Yangının çıkabileceğine ve önlemlerin alındığını bildiğine göre:
Sakin ol. Çevrendekileri sakinleştir ve yapman gerektiğini düşün.
Acil durum telefon numarasını ara (başkaları nasıl olsa arar diye bekleme).
En kısa zamanda ve en kısa yoldan toplanma merkezine git.

Dairenin, odanın, büronun kaçış kapısının sıcak olup olmadığını kontrol et.

1. Kapı sıcak ise;



EL İLE ISI KONTROLÜNÜN YAPILMASI




• Bulunduğun yerin kapısını elini yumruk yapıp elinin tersi ile uzun parmağının yükseltisini kapıya tek noktadan dayayarak kapı sıcaklığını ölç.
• Asla elini kapıya yapıştırma. Çok sıcak metal kapılar elinizin yanmasına neden olarak kaçışta elinizi kullanmanızı engeller.
• Eğer kapı sıcak ise asla açma.
• Eğer duman içeri geliyorsa tüm delikleri tıka, oda ya da büronda kal. Mümkün oluyorsa kapıyı tamamen ıslat, bu sana zaman kazandıracaktır.
• Dumanın zehirli, boğucu ve öldürücü olduğunu asla unutma.
• Pencere kenarına git, pencere ve camlarına duman geliyorsa pencereyi ASLA açma.
• El feneri, başka bir ışık ile, ya da bir çarşafı pencereye sıkıştırarak dışarıya işaret ver gerekiyorsa (duman-ısı yok ise) pencereyi aç bağırarak dışarıya işaret - haber ver.
• Dikkat! Camları ASLA kırma. Duman geldiğinde pencereyi kapatmanız gerekecek işte o zaman pencerenin tam kapanmasını sağlayacaktır.
• Sakin olun. Bekleyin. Yüksek binalarda kurtarma için kurtarma zamanının birkaç saat olduğunu asla unutmayın.

2. Kapı sıcak değil ise;

• Kapıyı açmaya hazırlan;
• Kapıyı açar iken kapının arkasına dizini dayayarak kapıyı yavaşça aç. (Yangın nedeniyle kırılan, eriyen camlar fırtınalar estirebilir. Duman hızla size gelebilir. Kapıyı kapatmak zor olabilir.)
• Duman ve ısı yok ise; Kaçacağın yönde kaçış yollarını iyice incele, bu yollarda da dumanın ve alevin olmadığını gör.
• Kaçış yollarında da duman ve alev yoksa kaçış planını uygula.
• Eğer yangın alarmını duyamıyorsan, kaçış yolu üzerindeki en yakın yangın alarm düğmesine bas, başkalarının kurtulmasına yardımcı ol.
• Eğer kaçış yollarından bir kısmında duman ve alev ile karşılaşır isen derhal odana ya da ofisine geldiğin yoldan geri dön.
• Yangın anında bina içinde gereksiz yere ya da meraktan zaman harcama.
• Açtığın tüm kapıları ve pencereleri kapatmaya çalış.

C.) YANGINDAN ( KURTULDUKTAN ) SONRA

3. Dışarıya toplanma merkezine ulaştıysan;

• Dışarıda kal. Sakin ol. Orada kal.
• Asla içeriye girmeye çalışma.
• Çalışanlara kolaylık göster.
• Kurtulduğunu birilerine bildir.
• Her şeyin normal olduğunu, emniyetli olduğunu öğrenmeden, içeriye giriş izini verilmeden bina içine girme.

- Kendi yasadığın yerlere ve bölümlerine duman ve yangın alarmları taktırmayı unutma.
AHMET SERTKAN
ÇOSB. İTFAİYE AMİRİ
YANGIN DANIŞMANI












1 yorum:

    On 6 Ağustos 2008 22:11 Adsız dedi ki...

    Bu yorum bir blog yöneticisi tarafından silindi.